Krulschaats

Periode 1550 - 1900
Plaats productie Krulschaatsen werden door het hele land gemaakt.
Land Nederland

Oorsprong

Nadat de schaats zijn doelmatigheid had bewezen, werd er gezocht naar verdere technische verbeteringen en uiterlijke verfraaiingen. Die werden gevonden in het laten doorlopen van het ijzer in een krul aan de voorkant, waardoor de esthetische waarde van de schaats werd verhoogd ten opzichte van de afgestompte voorkant van vroegere modellen. Een voordeel van de krul was bovendien dat het ijzer wat hoger opliep en er dus gemakkelijker mee over oneffenheden kon worden gegleden.

De krulschaats kwam in zeer veel varianten voor: lange en korte krullen, smalle en brede krullen, hoge en lage krullen. Of er onder de krulschaatsen in de 17de en 18de eeuw streekgebonden verschillen voorkwamen is niet vastgesteld, maar het is wel waarschijnlijk.

Omschrijving

De krulschaats heeft bij de hak een kort ijzer, terwijl aan de voorzijde het ijzer verlengd is in de vorm van een krul. De krul is niet met hout bekleed, daarom werden ze ook wel ‘halve houten’ genoemd. Krulschaatsen komen in grote verscheidenheid voor.

De voetstapel is over het algemeen vioolvormig. J.Six de Chandelier zegt in zijn gedicht ’s Amsterdammers Winter uit 1650 over een boer die naar de hoofdstad schaatst ‘...geschoeid op ijzers scherp en smal en lang, vóór krom gelijk een halve tang, gedekt met wilgen na’t fatsoen van zijne kouszool of zijn schoen...’. De hakschroef is meestal een vierpuntshakschroef.

Bekijk de krulschaats in de tijdlijn Modelontwikkeling van de schaats

Bron

Van Glis tot Klapschaats, 2001

Fotogalerij

Krulschaats
Krulschaats (foto en collectie Frits Locher 2016)
Krulschaats
detail Krulschaats (foto en collectie Frits Locher 2016)
Opgezette krulschaats
Opgezette krulschaats, detail
Krul met koolbladmotief
Krul met koolbladmotief - Bureau Monumenten & Archeologie Amsterdam
krulschaats pieter koopman
Krulschaatsen van Pieter Koopman, burgemeester van Bolsward, 18e eeuw. De adelaar onder de voetstapel verwijst naar het wapen van Bolsward.
Krulschaats onbekende schaatsmaker, mogelijk H.Schakel?
Krulschaats onbekende schaatsmaker, mogelijk H.Schakel? (Collectie Louis de Rijk)
Krulschaats onbekende schaatsmaker, mogelijk H.Schakel?
Krulschaats onbekende schaatsmaker, mogelijk H.Schakel? (Collectie Louis de Rijk)

Schaatsenmakers van dit model

Informatie of foto’s toevoegen?

Oude schaatsen

Heeft u aanvullingen en/of wijzigingen in de op deze pagina geboden informatie? Of heeft u misschien foto’s of ander beeldmateriaal over dit onderwerp? Gebruik dan ons reactieformulier om ons uw informatie toe te sturen. We horen graag van u!

Informatie toesturen

Add information or photos?

Oude schaatsen

Do you have additions and/or changes to the information provided on this page? Or do you perhaps have photos or other images about this subject? Then use our response form to send us your information. We would like to hear from you!

Send information
Bovenkant van de pagina