Kunstijsbanen in Duitsland
Berlin – Sportforum Hohenschönhausen
Opening: 12-12-1986
Hoogte: 34m
Afmeting: 400m, indoor
Op dezelfde locatie als waar in 1963 de outdoor kunstijsbaan werd geopend in toen nog Oost-Berlijn, werd de eerste overdekte 400 meter kunstijsbaan ter wereld geopend.. Op 17 november 1986 werd de baan geopend, één dag eerder dan de hal in Heerenveen. Volgens een foto, gepubliceerd in de Schaatsseizoen van 1986-87 werd er zelfs al in februari 1986 geschaatst. De baan is gelegen in het Berliner Sportforum, een van de grootste sportcomplexen van de stad.
Internationale kampioenschappen in het Sportforum:
WK allround dames in 1993
WK allround (d + h) in 2008 en in 2016
WK afstanden in 2003
WK sprint in 1998
WK junioren in 1994
Berlin –Weissensee Kunsteisbahn/ Sportforum
Weissensee vanaf 16-3-1963
Berliner Sportforum vanaf 1976/1977
Opening: 16 maart 1963
Hoogte: 34m
Afmeting:400m, onoverdekt
Sluiting: 1986
De bouw begon in het voorjaar van 1962. Tot en met seizoen 1976/1977 stond de baan bekend onder de naam Weissensee. Daarna gewijzigd in “Im Berliner Sportforum” of “Sportforum”. De onoverdekte 400m baan is vervangen door de eerste indoor 400m hal ter wereld, geopend in december 1986.
Berlin – Wilmersdorf / Horst Dohm Stadion
Wilmersdorf vanaf 30-11-1974
Horst Dohm Stadion vanaf 1-10-2000
Opening: 30-11-1974
Hoogte: 47m
Afmeting:400m, onoverdekt
Op 6 december 1972 wordt besloten dat er een 400 meter kunstijsbaan komt in (toen nog) West Berlijn. In de herfst van 1973 word begonnen met de bouw. Op 29 november 1974 opende de onoverdekte ijsbaan “Wilmersdorf”. In oktober 2000 werd de naam gewijzigd in Horst Dohm Eisstadion, naar de “bezirk-burgemeester die twee jaar daarvoor is overleden.
In seizoen 2021/2022 bleef de baan gesloten in verband met onderhoudswerzaamgeden die de hele winter duurden. Heel vervelend voor Berlijn, omdat ook de Sportforum-hal is gesloten in verband met onderhoud. Pas in december 2022 kon de Horst-Dohm baan weer worden geopend.
Internationale kampioenschappen in Berlin Wilmersdorf: WK sprint in 1976 en EK dames in 1989
Chemnitz (Karl-Marx-Stadt) – Jutta Müller Eissportzentrum
Namen door de jaren heen:
Eissportzentrum Küchwald van 1973(?) tm 1997 (?)
Eissportzentrum Chemnitz vanaf ±1997 tot 7-3-2024
Jutta Müller Eissportzentrum Chemnitz vanaf 8-3-2024
Opening: 10-11-1973
Hoogte: 410m
Afmeting: 400m, onoverdekt
In de winter van 1954-1955 werd het eerste kunstijs gemaakt in de wijk Küchwald in Karl-Marx-Stadt, zoals Chemnitz van 1950 tot 1990 heette. De ijshockeyclub SC Wismut liet deze aanleggen. In 1965 werd de baan overdekt en werd de hal een “kampioenenfabriek", waar talloze kunstrijdsters hun rondjes draaiden. Het kunstrijden was inmiddels belangrijker geworden dan ijshockey. In 1972 werd er een trainingshal toegevoegd en daarop aansluitend werd een 400 meter hardrijbaan aangelegd, die het paradepaardje van de DDR werd. Deze ijsbaan opende in 1973. Voorafgaand aan het WK voor dames werd in 1983 de finishhokjes en de mediaruimte aangelegd en werd de traverse gerealiseerd. Jarenlang gold Kúchwald als een van de beste kunstijsbanen van Europa. Na de eenwording van Duitsland werd de stad weer Chemnitz genoemd. In 1995 werd begonnen met een noodzakelijke renovatie. In 1997 werd de rechtsvorm gewijzigd in een GmbH. In februari 2017 werd bekendgemaakt dat er 9 miljoen euro is vrijgemaakt voor de renovatie van de baan. In maart 2020 begint de renovatie, waarbij nagenoeg alles dient te worden vervangen. De eerste fase is gereed in oktober 2021. De ijsvloer en de vriesinstallatie zijn gerenoveerd. Er kan dan weer worden geschaatst. De tweede fase is gepland te starten in april 2022. Dan zal de baan overdekt gaan worden. Het lijkt er op dat fase twee in de "ijskast" is gezet, want bij de opening van het seizoen on oktober 2024 is er geen bouwactiviteit te zien.
In maart 2024 werd de naam gewijzigd. Het Eissportzentrum kreeg de naam van Jutta Müller, die in november 2023 was overleden. Zij werd beschouwd als de beste kunstrijtrainer ter wereld.
Internationale kampioenschappen in Karl-Marx-Stadt: WK dames in 1983
Dresden – Ostragehege/ Eissportzentrum Dresden/ Heinz Steyer Sportkompleks
Ostragehege in 2014
Eissportzentrum Dresden vanaf ?
Heinz Steyer Sportkompleks tot en met 2006/2007 (?)
Opening: 17-10-1981
Hoogte: 113m
Afmeting:333.3m, onoverdekt
Geopend door Karin Busch-Enke op zaterdag 17-10-1981. De baan heeft in de loop der jaren diverse namen gehad. Het is niet helemaal duidelijk wanneer en waarom deze wijzigingen waren. Behalve een 333,3 meter hardrijbaan is er ook een trainingshal, de EnergieVerbund Arena, van 1600 m2. Sinds november 2022 beschikt de baan over een tijdwaarnemingssysteem met transponders.
Erfurt –Dimitroff Stadion
Opening: 30-10-1982
Hoogte: 214m
Afmeting: 333.3m, onoverdekt
Sluiting: maart 1996
Het Georgij Dimitroff stadion is in 1927 gebouwd als voetbalstadion. Vanaf 1992 heet het “Steigerwaldstadion”. Het is de thuisbasis van voetbalclub FC Rot-Weiss Erfurt. Dimitroff was een leider van de grote Bulgaarse opstand in 1923, die daarna diverse hoge politieke functies bekleedde in de Sovjet Unie en in Oost Duitsland.
Naast het voetbalstadion en de ijshockeyhal werd in 1981 een begin gemaakt met de bouw van een 333 meterbaan. De ijshockeyhal was er al sinds 1957. Op 4-11-1982 was de officiële opening met een internationale wedstrijd. Na seizoen 1995/1996 werd een 400 meterbaan aangelegd, die vijf jaar later overdekt werd.
Erfurt – Eissportzentrum/ Gunda Niemann-Stirnemann Halle
Eissportzentrum vanaf 27-12-1996
Gunda Niemann-Stirnemann Halle vanaf 6-11-2001
Opening: 27-12-1996
Hoogte: 214m
Afmeting: 400m, indoor vanaf 6-11-2001
Tot 1996 was op deze locatie het Dimitroff stadion, een 333.3 meter kunstijsbaan. In april 1996 werd begonnen met de sloop en verbouwing tot 400m baan. In het voorjaar van 1997 konden drie ijsvlaktes gebruikt worden, de 400 meter baan, de ijshockey baan op het midden terrein, en de ijshal. In de zomer kon de 400 meterbaan gebruikt worden als inline skate baan. In april 2001 werd begonnen met de bouw van de overkapping. Bij de opening van de overdekte baan wordt de nieuwe naam onthuld de “Gunda Niemann Stirnemann Halle” , naar de meest succesvolle schaatster ter wereld, afkomstig uit Erfurt. Toeschouwers capaciteit: 4000
Internationale kampioenschappen in Erfurt: EK in 2002 en WK junioren in 2006
Frankfürt am Main - Eissportbahn
Opening: 19-12-1981
Hoogte: 98m
Afmeting: 400m, onoverdekt
Na een bouwtijd van 18 maanden was op 19 december 1981 de officiële opening van de ijshal. Een dag later kon er op de 400 meter baan worden geschaatst. De kosten van de bouw was 41 miljoen mark, 33 miljoen voor de ijshal en 8 miljoen voor de 400 meter baan. De 400m baan heeft een breedte van 8 meter. Het hele complex heeft een ijsoppervlak van 9000 m².
Grefrath – Eissportcentrum Grefrath/ Niederrhein Stadion/ Eissportzentrum Nordrhein-Westfalen
Eissportzentrum Nordrhein-Westfalen vanaf 1-1975
Niederrhein Stadion vanaf eind jaren ‘90
Eissportzentrum Grefrath-Niederrhein vanaf ?
Opening: 1-1975
Hoogte: 40m
Afmeting: 400m, onoverdekt
In de herfst van 1971 kon er voor het eerst worden geschaatst in de ijshal van het complex. De 400 meter buitenbaan opende in januari 1975. Behalve schaatsen werd het stadion ook gebruikt voor concerten. Tot eind jaren ’90 Eissportzentrum Nordrhein-Westfalen geheten.
Inzell – Max Aicher Arena
Opening: januari 2011
Hoogte: 691m
Afmeting:400m, overdekt
Al in de jaren ’90 werd gesproken over een dak over de baan in Inzell. Zo rond 2000 werden de plannen heel serieus, maar ging de subsidie uiteindelijk naar Erfurt, zodat de hal voor Inzell toen niet door kon gaan.
In 2009 kon uiteindelijk tocht worden begonnen met de bouw, op dezelfde locatie als waar het Ludwig Schwabl stadion stond. In 2011 kon er weer geschaatst worden in Inzell, nu overdekt. De baan is vernoemd naar Max Aicher, een staalmagnaat, die gedurende de eerste tien jaar jaarlijks minimaal honderdduizend euro betaalt aan de gemeente Inzell als bijdrage in de exploitatiekosten. Als tegenprestatie draagt het stadion zijn naam.
Internationale kampioenschappen in de Max Aicher arena: WK afstanden in 2011
Inzell – Ludwig Schwabl stadion/ Eisstadion
Eisstadion vanaf 11-12-1965
Ludwig Schwabl Stadion vanaf 01-07-1995
Opening: 11-12-1965
Hoogte: 691m
Afmeting:400m, onoverdekt
Sluiting: 1-3-2009
Eind jaren ’50 werd de Frillensee, een meertje nabij Inzell, ontdekt als ideale locatie voor hardrijders. Het stond bekend als het koudste meer van Duitsland. Het was alleen lastig bereikbaar. In 1962 werd bij de beter bereikbare Zwingsee een soort (natuurijs) testbaan aangelegd. In het voorjaar van 1965 werd besloten tot de bouw van een permanente kunstijsbaan. Vijf maanden later was het Eisstadion gereed. De eerste kunstijsbaan van (West) Duitsland. In 1969 werd de tribune gebouwd, voor het EK. In 1974 werden lichtmasten geplaats. In 1981 bleek na de uurrecordpoging van Jos Niesten dat de baan drie centimeter te kort was. Dat zou mogelijk voor alle wedstrijden in dat seizoen hebben gegolden. In 1995 kreeg het stadion de naam van Ludwig Schwabl. Schwabl was van 1966 tot 1990 burgemeester van Inzell, en een van de initiatiefnemers, begin jaren ’60, om een kunstijsbaan aan te leggen in Inzell. In 2011 werd de baan vervangen door een nieuwe indoor ijshal, de Max Aicher Arena.
Internationale kampioenschappen in Inzell:
WK allround heren in 1974 en 1986
WK allround dames in 1982
WK allround ( d + h) in 1996
WK sprint in 1971, 1979, 1991 en 2001
WK afstanden in 2005
WK junioren in 1977
EK heren in 1969
EK dames in 1972
München – Neu Perlach/ Eisstadion am Ostpark/ Oststadion/ Eissportzentrum Ost
Neu-Perlach vanaf 11-12-1981
Eisstadion am Ostpark vanaf ?
Oststadion vanaf ?
Eis und fun sportzentrum München Ost vanaf minstens 11-2006
Adres: Staudingerstrasse 17
Opening: 11-12-1981
Hoogte: 532m
Afmeting:400m, onoverdekt
De bouw van deze ijsbaan heeft een lange voorgeschiedenis. Al in 1958 lagen de plannen klaar, was de financiering geregeld, en was de locatie bekend. Alleen de gemeente moest het plan nog goedkeuren. Bijna twintig jaar later, in oktober 1979 kon pas met de bouw worden begonnen en in 1981 is het dan eindelijk zo ver dat de opening van de ijsbaan in München een feit is. In het najaar van 2022 werd gemeld dat de hoge energiekosten veroorzaakten dat er in de winter van 2022/2023 niet op de 400 meterbaan kon worden geschaatst.
Het hele traject van de plannen tot en met de opening is vastgelegd in het “Festschrift zur Eröffnung der 400 m kunsteisbahn in München-Perlach am 11. Dezember 1981”, een boekwerkje van 84 pagina’s.