IJswegencentrale Menameradiel

IJWC Menaldumadeel verzorgt de ijswegen in de plattelandsgemeente Menameradiel in het noordwesten van Friesland. De onderlinge afstanden tussen de kernen in de gemeente variëren van vier tot zes kilometer. De dorpen zijn al van verre te herkennen aan hun beeldbepalende kerktorens. Karakteristiek zijn zeker Deinum met de uivormige spits (‘mei de sipel op ‘e toer’) en Berltsum met zijn Koepelkerk. Belangrijke ijswegen in het gebied van Menameradiel zijn de Menaldumervaart en het Berlikumerwijd. Vanaf het dorp Ried in de buurgemeente Franekeradeel tot de sluis bij Wier loopt ongeveer 4,5 km van het Elfstedentraject door Menameradiel.

Molentoertocht

Organisatie: IJsclub ‘Ritsuma’, Marsum

Ondanks het feit dat de IJWC Menaldumadeel al in 1942 werd opgericht, duurde het tot 1982 voordat een toertocht in de gemeente werd georganiseerd. IJsclub ‘Ritsuma’ uit Marsum had de primeur met de Molentoertocht. De tocht kende twee routes: van Marsum naar Berltsum en terug (20 km) en Marsum-Franeker v.v. (40 km).

Tijdens de eerste tocht reed iets meer dan de helft van de deelnemers de langste afstand. Een deel van de medailles werd door de bestuursleden bij de schaatsers thuisbezorgd: in Marsum 193 en in Leeuwarden 292. Op die manier bespaarde men kosten. De tweede editie op 16 februari 1986 kende een aanzienlijk lager aantal deelnemers. Daarvoor waren verschillende oorzaken aan te wijzen. De dag ervoor had men ongeveer dezelfde route kunnen rijden tijdens de tweede Menameradieltocht. Bovendien was het die zondag donker weer met een koude wind. En dan was er 's middags ook nog concurrentie van de tv-uitzending van het WK heren in Inzell (met Hein Vergeer als uiteindelijke kampioen).

Menameradieltocht (Fr11)

De Menameradieltocht is dé toertocht van IJWC Menaldumadeel door het deel van de gemeente dat ten noorden van het Van Harinxmakanaal ligt. Er zijn vijf startplaatsen: Deinum, Marsum, Menaam, Berltsum en Franeker. Pas nadat IJsclub ‘Ritsuma’ uit Marsum en IJsclub ‘Berlikum’ in 1982 een eigen tocht hadden georganiseerd (respectievelijk de Molentocht en de Wiidtocht), kwam de ijswegencentrale zelf met het plan voor een gemeentelijke tocht. De route van de  Menameradieltocht bestaat in feite uit het aan elkaar knopen van die beide ijsclubs-tochten. Er is nu een afspraak gemaakt met de ijsclubs in de gemeente dat de Menameradieltocht voorrang krijgt. Alleen als het nog niet mogelijk is die tocht te rijden en bijvoorbeeld wel de Wiidtocht, dan kan IJsclub ‘Berlikum’ eerst de eigen tocht organiseren samen met IJsclub ‘Ried’ uit Franekeradeel.

Bij de derde editie in 1987 moest er vaak ‘geklúnd’ worden. Het ijs onder de bruggen werd verzwakt door een van oost naar zuidwest draaiende wind. Wel was het ook mogelijk een afstand van 10 km af te leggen, zodat ook kleinere kinderen konden meedoen. Tijdens de vierde tocht in 1991 kregen de deelnemers onderweg een sneeuwbui te verstouwen. Desondanks viel het aantal schaatsers reuze mee.

Deinumer Fjouwerlingtocht

Organisatie: IJsclubs 'It Sipeltsje'Deinum en 'D.O.W.', Menaam

De route van de Deinumer Fjouwerlingtocht liep van Deinum naar Berltsum en terug. Men kon starten op twee afstanden (10 en 25 km). Tot nu toe werd deze tocht slechts één keer verreden en wel op zaterdag 22 februari 1986. Zowel in 1991 en 1996 - toen de tocht ook werd uitgeschreven - trad de dooi voortijdig in.

Samenvattend overzicht

*Schatting