IJswegencentrale Rauwerderhem

  1. Familietoertocht of Zesdorpentocht of Jeugdtoertocht (Fr14b)
  2. Sneeker Oudvaarttocht (Fr14a)
  3. Samenvattend overzicht

 

Het grondgebied van de voormalige gemeente Rauwerderhem is ontstaan door het dichtslibben van de vroegere Middelzee. In de gemeente, die in 1984 opging in de nieuwe gemeente Boarnsterhim, lagen zes kleine dorpen met ongeveer 3.000 inwoners. Het gebied staat ook bekend onder de naam Legeaën.

Elk dorp heeft vanwege de ijswegencentrale een lokaal bestuur van drie man met een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. Zij zijn verantwoordelijk voor het schoonhouden van en de veiligheid op de route van en naar hun dorp. Als er een tocht wordt gereden, treedt IJWC-voorzitter Pieter Siksma op als vliegende brigade. Hij verplaatst zich telkens van dorp tot dorp om te kijken of alles goed loopt en voorziet de lokale organisatie zo nodig van materialen.

IJWC Rauwerderhem heeft de volgende tochten onder haar hoede:

  1. Familietoertocht (Fr14b) 
  2. Sneeker Oudvaarttocht (Fr14a)

Een echte gemeentelijke Rauwerderhemtocht is nooit verreden. Soms is de Familietoertocht wel eens zo genoemd.

Familietoertocht of Zesdorpentocht of Jeugdtoertocht (Fr14b)

Organisatie: IJWC Rauwerderhem

Hoewel de IJWC Rauwerderhem al in 1941 werd opgericht, duurde het tot 1961 voordat de eerste toertocht werkelijkheid was. De IJWC vond een gat in de markt met een speciale toertocht voor jeugdige personen. Aanvankelijk heette de tocht dan ook Jeugdtoertocht Rauwerderhem, omdat hij speciaal bedoeld was voor de categorie tot 16 jaar. De tocht werd in december 1960 voor het eerst op de kaart gezet, maar moest toen wegens dooi worden afgelast. Een jaar later (28 december 1961) kon de rit langs de zes dorpen van de gemeente Rauwerderhem (Jirnsum, Raerd, Dearsum, Poppenwier, Tersoal en Sibrandebuorren) wél worden verreden. De Sneeker Oudvaart vormt de centrale verbindingsweg tussen de dorpen, die via opvaarten worden bereikt. Omdat aan de tocht vaak ook volwassen begeleiders meedoen, die met de kinderen rijden, heet deze tegenwoordig Familietoertocht. Tot nu toe werd het meest op woensdag of zaterdag gereden, omdat de kinderen dan ’s middags vrij van school zijn. Tijdens vakantieperiodes werd de tocht ook op andere dagen georganiseerd.

Datum Afstand Deelnemers
Woensdag 27 december 1961 25 355
Woensdag 26 december 1962 25 682
Zaterdag 18 januari 1964 25 937
Woensdag 7 januari 1970 20 370
Donderdag 4 januari 1979 25 700
Zaterdag 19 januari 1980 25 400
Woensdag 13 januari 1982 25 460
Maandag 18 februari 1985 25 658
Zaterdag 8 februari 1986 25 539
Woensdag 21 januari 1987 25 232
Woensdag 13 februari 1991 25 299
Woensdag 23 februari 1994 25 232
Vrijdag 29 december 1995 20 454
Vrijdag 27 december 1996 20 596
Woensdag 17 februari 2010 15 557
Totaal   7.471
Gemiddeld   498

Bij de tocht van 1970 werd Jirnsum niet meer in het traject opgenomen, maar kwam Sneek – weliswaar een stad – de zes dorpen completeren. Jirnsum was na een ruilverkaveling niet meer bereikbaar.

Medaille 1961

Medaille 1962

Medaille 1964

 

 

 

Medaille 1985

Medaille 1986/1987

Medaille 1994/1995

 

 

 

Medaille 1996/2010

Medaille onbekend jaar

Jeugdtoertocht

 

 

De medaille van de eerste tocht in 1961 is gelijk aan de medaille van de Sterrit Akkrum, die tussen 1938 en 1956 zeven keer onder auspiciën van de Friesche IJsbond werd verreden. Mogelijk nam de IJWC de medaille van de bond over omdat de Sterrit toch niet meer zou worden georganiseerd.

De oude stempelkaart van de Familietocht
De nieuwe stempelkaart van de Familietocht

 

Sneeker Oudvaarttocht (Fr14a)

Organisatie: IJWC Rauwerderhem

De Sneeker Oudvaart is een zeer oude waterweg, die rond 1300 werd gegraven door de dichtgeslibde landen van de Middelzee. De vaart vormde van vanouds de verbinding tussen Sneek en Leeuwarden. De later gegraven Zwette nam die rol naderhand over. De route van de Sneeker Oudvaarttocht komt voor een groot deel overeen met die van de Familietoertocht, zij het dat de eerste tocht langer is doordat ook de afstand tussen Sibrandabuorren en Sneek moet worden overbrugd.

Datum Afstand Deelnemers
Woensdag 20 februari 1985 50 358
Woensdag 12 februari 1986 50 467
Zaterdag 31 januari 1987 45 1.364
Zaterdag 9 februari 1991 35 578
Vrijdag 25 februari 1994 40 250
Zaterdag 11 januari 1997 40 258
woensdag 8 februari 2012    
Totaal   3.275
Gemiddeld   546

Het deelnemersaantal in 1987 vertoonde een duidelijke piek ten opzichte van de andere zes keer. De waarschijnlijke oorzaak was het geweldig mooie schaatsweer tijdens het weekend van 31 januari en 1 februari 1987: volop zon, geen wind en een temperatuur van één of twee graden onder nul.

De stempels waren vroeger afkomstig van de sponsors uit de dorpen. We zien onder andere een transportfirma, een kaasmakerij, een bakker en een wegrestaurant. In de jaren negentig ging de ijswegencentrale over op stempels met de namen van de dorpen.

Medaille 1987

Medaille 1994

Medaille 1997/2012

 

 

 

Stempelkaart van de Sneeker Oudvaarttocht die Ger van Putten (Kubaard) met vrienden reed op zaterdag 31 januari 1987

 

Samenvattend overzicht

Naam tocht Aantal

Gemiddeld

aantal deelnemers

Totaal

aantal deelnemers
Familietocht 15 489 7.471
Sneeker Oudvaarttocht 6 546 3.275
2 Tochten 21 512 10.746
Bovenkant van de pagina