IJswegencentrale Rauwerderhem
- Familietoertocht of Zesdorpentocht of Jeugdtoertocht (Fr14b)
- Sneeker Oudvaarttocht (Fr14a)
- Samenvattend overzicht
Het grondgebied van de voormalige gemeente Rauwerderhem is ontstaan door het dichtslibben van de vroegere Middelzee. In de gemeente, die in 1984 opging in de nieuwe gemeente Boarnsterhim, lagen zes kleine dorpen met ongeveer 3.000 inwoners. Het gebied staat ook bekend onder de naam Legeaën.
Elk dorp heeft vanwege de ijswegencentrale een lokaal bestuur van drie man met een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. Zij zijn verantwoordelijk voor het schoonhouden van en de veiligheid op de route van en naar hun dorp. Als er een tocht wordt gereden, treedt IJWC-voorzitter Pieter Siksma op als vliegende brigade. Hij verplaatst zich telkens van dorp tot dorp om te kijken of alles goed loopt en voorziet de lokale organisatie zo nodig van materialen.
IJWC Rauwerderhem heeft de volgende tochten onder haar hoede:
- Familietoertocht (Fr14b)
- Sneeker Oudvaarttocht (Fr14a)
Een echte gemeentelijke Rauwerderhemtocht is nooit verreden. Soms is de Familietoertocht wel eens zo genoemd.
Familietoertocht of Zesdorpentocht of Jeugdtoertocht (Fr14b)
Organisatie: IJWC Rauwerderhem
Hoewel de IJWC Rauwerderhem al in 1941 werd opgericht, duurde het tot 1961 voordat de eerste toertocht werkelijkheid was. De IJWC vond een gat in de markt met een speciale toertocht voor jeugdige personen. Aanvankelijk heette de tocht dan ook Jeugdtoertocht Rauwerderhem, omdat hij speciaal bedoeld was voor de categorie tot 16 jaar. De tocht werd in december 1960 voor het eerst op de kaart gezet, maar moest toen wegens dooi worden afgelast. Een jaar later (28 december 1961) kon de rit langs de zes dorpen van de gemeente Rauwerderhem (Jirnsum, Raerd, Dearsum, Poppenwier, Tersoal en Sibrandebuorren) wél worden verreden. De Sneeker Oudvaart vormt de centrale verbindingsweg tussen de dorpen, die via opvaarten worden bereikt. Omdat aan de tocht vaak ook volwassen begeleiders meedoen, die met de kinderen rijden, heet deze tegenwoordig Familietoertocht. Tot nu toe werd het meest op woensdag of zaterdag gereden, omdat de kinderen dan ’s middags vrij van school zijn. Tijdens vakantieperiodes werd de tocht ook op andere dagen georganiseerd.
Datum | Afstand | Deelnemers |
Woensdag 27 december 1961 | 25 | 355 |
Woensdag 26 december 1962 | 25 | 682 |
Zaterdag 18 januari 1964 | 25 | 937 |
Woensdag 7 januari 1970 | 20 | 370 |
Donderdag 4 januari 1979 | 25 | 700 |
Zaterdag 19 januari 1980 | 25 | 400 |
Woensdag 13 januari 1982 | 25 | 460 |
Maandag 18 februari 1985 | 25 | 658 |
Zaterdag 8 februari 1986 | 25 | 539 |
Woensdag 21 januari 1987 | 25 | 232 |
Woensdag 13 februari 1991 | 25 | 299 |
Woensdag 23 februari 1994 | 25 | 232 |
Vrijdag 29 december 1995 | 20 | 454 |
Vrijdag 27 december 1996 | 20 | 596 |
Woensdag 17 februari 2010 | 15 | 557 |
Totaal | 7.471 | |
Gemiddeld | 498 |
Bij de tocht van 1970 werd Jirnsum niet meer in het traject opgenomen, maar kwam Sneek – weliswaar een stad – de zes dorpen completeren. Jirnsum was na een ruilverkaveling niet meer bereikbaar.
Medaille 1961 |
Medaille 1962 |
Medaille 1964 |
|
|
|
Medaille 1985 |
Medaille 1986/1987 |
Medaille 1994/1995 |
|
|
|
Medaille 1996/2010 |
Medaille onbekend jaar Jeugdtoertocht |
|
|
|
|
De medaille van de eerste tocht in 1961 is gelijk aan de medaille van de Sterrit Akkrum, die tussen 1938 en 1956 zeven keer onder auspiciën van de Friesche IJsbond werd verreden. Mogelijk nam de IJWC de medaille van de bond over omdat de Sterrit toch niet meer zou worden georganiseerd.
Sneeker Oudvaarttocht (Fr14a)
Organisatie: IJWC Rauwerderhem
De Sneeker Oudvaart is een zeer oude waterweg, die rond 1300 werd gegraven door de dichtgeslibde landen van de Middelzee. De vaart vormde van vanouds de verbinding tussen Sneek en Leeuwarden. De later gegraven Zwette nam die rol naderhand over. De route van de Sneeker Oudvaarttocht komt voor een groot deel overeen met die van de Familietoertocht, zij het dat de eerste tocht langer is doordat ook de afstand tussen Sibrandabuorren en Sneek moet worden overbrugd.
Datum | Afstand | Deelnemers |
Woensdag 20 februari 1985 | 50 | 358 |
Woensdag 12 februari 1986 | 50 | 467 |
Zaterdag 31 januari 1987 | 45 | 1.364 |
Zaterdag 9 februari 1991 | 35 | 578 |
Vrijdag 25 februari 1994 | 40 | 250 |
Zaterdag 11 januari 1997 | 40 | 258 |
woensdag 8 februari 2012 | ||
Totaal | 3.275 | |
Gemiddeld | 546 |
Het deelnemersaantal in 1987 vertoonde een duidelijke piek ten opzichte van de andere zes keer. De waarschijnlijke oorzaak was het geweldig mooie schaatsweer tijdens het weekend van 31 januari en 1 februari 1987: volop zon, geen wind en een temperatuur van één of twee graden onder nul.
De stempels waren vroeger afkomstig van de sponsors uit de dorpen. We zien onder andere een transportfirma, een kaasmakerij, een bakker en een wegrestaurant. In de jaren negentig ging de ijswegencentrale over op stempels met de namen van de dorpen.
Medaille 1987 |
Medaille 1994 |
Medaille 1997/2012 |
|
|
|
Samenvattend overzicht
Naam tocht | Aantal |
Gemiddeld aantal deelnemers |
Totaal aantal deelnemers |
Familietocht | 15 | 489 | 7.471 |
Sneeker Oudvaarttocht | 6 | 546 | 3.275 |
2 Tochten | 21 | 512 | 10.746 |