Liduina val op het ijs paneel

Plaats	Schiedam, Nederland
Kunstenaar	Jan Dunselman (1863 - 1931)
Datum onthulling	1910

Beschrijving

Beschrijving: Olieverf op houten paneel met zwartelijst. Liduina draagt een blauwe hoofddoek en ligt met pijnlijk vertrokken wit gezicht voorover op het ijs. Om haar heen staan 5 jonge vrouwen op schaatsen. 1 jonge vrouw zit geknield (met schaatsen aan) en houdt haar hand vast. Eén van de andere kinderen steekt arm uit alsof ze hem roept, naar een baanveger. De baanveger komt aanlopen met bezem in de hand. Op de kant, achter een vlet die in het ijs ligt, staan drie mannen te kijken. Een jongen komt met handen in zakken, vanaf kant, op schoenen aanlopen. In de achtergrond een stenen huis met groene deuren en luiken.

Opschrift:

• Links boven op de lijst: Heilige Liduina van Schiedam, geboren op Palmzondag 1380, gestorven op Derde Paasdag 1433.
• Midden boven op de lijst: Liduina valt op het ijs. Het begin van onvoorstelbaar lijden 1394

Achtergrond informatie: 

In 1859 werd aan de Nieuwe Haven in Schiedam de Onze Lieve Vrouw Visitatie-kerk in gebruik genomen. In de volksmond werd deze de Frankelandsekerk genoemd naar het gebied (West-Frankeland) waarin ze lag.¹ In 1910 zijn de Liduina staties voltooid door Jan Dunselman.² OP een plattegrond verkrijgbaar in Liduina baseliek staat dat de panelen geschilderd zijn tussen 1897-1901 (zie foto).

In 1931 werd de kerk officieel toegewijd aan de Heilige Liduina en werd ze Liduinakerk genoemd. Deze kerk werd in 1968 afgebroken, waarna de verering van Sint Liduina (en de panelen¹) overgebracht werd naar de Singelkerk die daardoor de naam R.K. Parochie van de Heilige Liduina en Onze Lieve Vrouw Rozenkrans kreeg.³ In 1990 werd dit de Sint Liduina basiliek.¹

Het paneel verbeeldt de val op het ijs, in haar levensloop⁴ staat het als volgt: 'Zij wilde niet trouwen en smeekte de Heer om haar hart van alle lichamelijke liefde te reinigen om haar leven geheel en al aan God op te dragen. In de winter van 1395 werd haar gebed verhoord. Liduina kwam tijdens het schaatsen ten val en brak een rib. Korte tijd later ontwikkelde zich ter plaatse een abces dat maar niet wilde genezen. Dat was het begin van een onvoorstelbaar lijden dat duurde tot haar dood in 1433.'

Het is om deze reden dat Liduina beschermheilige is van de schaatsers, langdurig zieken en Schiedam.⁵

Locatie

1. Frankelandse kerk ( Nieuwe Haven 117, 51° 54′ 43″ NB, 4° 23′ 56″ OL) in Schiedam (tot 1968)
2. Singelkerk (nu Liduina Basiliek), In de linker zijbeuk onder de ramen

Precieze locatie via Google maps: Schaatsbeelden in de openbare ruimte

Vindplaatsen beelden van  Liduina:

• Langeraar   - H. Lidwina, St. Adrianuskerk
• Rotterdam  - Ed van Teeseling Fries van het leven van Sint Liduina, H. Liduinakerk
• Schiedam   - Jan Dunselman, Paneel Liduina val op het ijs, Liduina Baseliek
• Schiedam   - Henk van Kooy, Gebrandschilderd raam, Liduina Baseliek
• Schiedam   - Judith Pfaeltzer, Sint Liduina, Grote of St. Janskerk
• Wahlwiller

GPS: 51.91807, 4.40497

Bron

1. Parochie de goede herder: 15-4-2015, lezing pastor Henri Egging: Sint Liduina; Inleiding aan de hand van de Dunselman-panelen
2. Reliwiki.nl: Roger Pluijm: Schiedam, Nieuwe Haven 117 - Liduina (Frankelandsekerk)
3. Liduinabasiliek.nl; drukknop Basiliek; Luidinakerk
4. Liduinabasiliek.nl; drukknop Liduina
5. Dries van de Akker en Anneke van der Werf (14-06-2009): †1433 Lidwina van Schiedam. www.heiligen-3s.nl
6. NL.wikipedia.org: Jan Dunselman

Achtergrond over Liduina op Schaatshistorie.nl:

1. Nelly Moerman (2016): Lidwina van Schiedam en de oudste schaatsafbeelding in Nederland.
2. Nelly Moerman (2016): Waarom ligt Lidwina van Schiedam zo vreemd op het ijs