Artikel KD37
IJswegenkaarten - De IJskaarten van de Krimpenerwaard (deel 2)
Auteur Matthy van Klaveren
De tweede kaart uit 1925
Vergadering IJsbond “Krimpenerwaard” op woensdag 28 november 1923
Mededeelingen over Aankoop van Nieuwe IJskaarten. De voorzitter (D. van den Graaf van Lekkerkerk) zegt, dat hij heeft prijs gevraagd bij Johan Mulder te Gouda, bij D. van der Wouden te Lekkerkerk en bij de firma Muusses te Purmerend en aangezien de laatste ongeveer 90 gulden per 1000 stuks lager stond, wordt er besloten om ze bij die firma te bestellen. De afdeeling Krimpen a.d. IJssel wenschte nog eens te informeren wat, of bij de firma Muusses de laagste prijs zou zijn van een nieuwe IJskaart in zakformaat, doch trekt na eenigen discussie zijn voorstel in. Krimpen a.d. IJssel wil kaarten verstrekt hebben in de Bondscafe’s hetgeen wordt besloten. Verder wil Krimpen a.d. IJssel de kaarten ponds ponds gewijze verdeelen aan de aangesloten vereenigingen. Besloten wordt een vast aantal gratis te verstrekken, mocht een afdeeling er meerdere nodig hebben, moeten ze deze aankoopen bij den bond tegen kostende prijs. Besloten wordt elk der aangesloten vereeniging vijf kaarten op karton en vijf en twintig losse kaarten te verstrekken.
Vergadering IJsbond “Krimpenerwaard” op vrijdag 28 november 1924
Verder wordt door den Voorzitter een klein verslag uitgebracht over het drukken van de Terreinijskaarten bij de firma Muusses te Purmerend. Consequent staat er een punt boven de tweede poot bij de tweede u, hierdoor is vaak in later samengestelde overzichten over deze jaren de naam omgezet naar Muisses, doch moet zijn J.Muusses (MvK). Door den voorzitter was aan deze firma een IJskaart toegezonden ter reproductie, welke de firma verklaarde niet ontvangen te hebben. Door den voorzitter is hierover met de firma geconfereerd doch zonder succes. Vermoedelijk had de firma Muusses te laag ingeschreven. Krimpen a/d IJssel stelt voor, dat de firma Muusses de gemaakte kosten zal vergoeden van de gemaakte kaart aan het kadaster. De voorzitter stelt voor de firma Muusses de oude kaart te laten herdrukken, en die firma niet verder lastig te vallen over de loopende zaak, daar een eventueel aan te gaan proces te kostbaar is. Berkenwoude is het zelfde idee toegedaan en oordeelt het beneden onze waardigheid, daar verder te over onderhandelen, en met de opvolgende inschrijver te onderhandelen, waarmede de overige afgevaardigde zich kunnen vereenigen. Alleen wordt er op aangedrongen de firma Muusses alsnog uit te noodigen de gezonden kaarten terug te zenden, en op voorstel van Gouderak besloten het bestuur te machtigen, deze aangelegenheid verder af te wikkelen. Op voorstel van Ouderkerk a/d IJssel, wordt besloten de kaarten te laten Blauwdrukken, hetgeen een aanzienlijke besparing zal geven.
Vergadering IJsbond “Krimpenerwaard” op vrijdag 20 november 1925
Den Heer D.Hendrikse secretaris v.d. IJsbond Alblasserwaard verzoekt om 20 IJskaarten welke hem toegezonden zullen worden. De Terreinijskaarten hoopte de Voorzitter mee te kunnen brengen, doch waren nog niet aan zijn adres besteld, deze zal hij na verloop van een dag of tien aan de clubs opzenden. Elke vereniging krijgt vijf opgeplakte en 25 losse kaarten. De verkoopprijs wordt vastgesteld op 15 en 25 cts per stuk. Wegens verkleuring is geen Blauwdruk maar zwartdruk genomen.
Vergadering IJsbond “Krimpenerwaard” op zaterdag 27 november 1926
De voorzitter zegt dat de leverancier der ijskaarten direct na aflevering met de rekening bij de penningmeester is gekomen en toen f 137,50 heeft ontvangen terwijl hij de opdracht had ze te leveren voor f 125,00 dus had hij de club beet voor f 12,50. Op de vraag van de Voorzitter wat we hier aan moeten doen. Wordt besloten dit maar te laaten loopen, daar er toch niets aan te doen zal zijn.
Vergadering IJsbond “Krimpenerwaard” op vrijdag 28 october 1927
Toen volgde bespreking Verkoopprijs van Terrein ijskaarten van de “Krimpenerwaard”. Na enige discussie wordt eenparig besloten deze kaarten ponds pondswijze aan de aangesloten clubs te zenden.
Het maken van deze kaart had dus nogal wat voeten in de aarde en kwam zelfs vijf jaar lang aan de orde in de jaarlijkse vergadering. Er is geen sluitend bewijs, maar toch neem ik aan dat de kaarten gedrukt zijn bij de firma J.Muusses in Purmerend. Hiervoor heb ik de volgende redenen. In de eerste plaats kreeg het bestuur vrij mandaat en kwam er in het verslag geen nieuwe naam meer te voorschijn en in de tweede plaats was de afgesproken prijs 125 gulden. Als de firma Muusses hier 90 gulden onder heeft gezeten dan zouden zij dus leveren voor 35 gulden. De verkoopprijs werd in 1925 vastgesteld op 0,15 en dat was al een zeer laag bedrag.
Alle andere kaarten uitgegeven rond die tijd waren aanzienlijk duurder. Wel is het vreemd dat in de vergadering van 1927 opnieuw de verkoopprijs aan de orde kwam, zonder dat men daar een nieuwe prijs noemt. Ik ga er dan ook van uit dat de prijs gehandhaafd is gebleven gelijk aan de eerder vastgestelde prijs. Tot op heden heb ik helaas nog geen advertentie terug kunnen vinden die de prijzen bevestigen. De kaarten zouden begin december 1925 worden afgeleverd. De winter 1925/1926 staat als koud te boek met vorst en ijs in december en januari, de winter 1926/1927 was zacht met wat vorst in februari. Indien de kaarten echter pas zijn afgeleverd na de winter van 1925/1926 dan zou het kunnen zijn dat er nog geen exemplaren verkocht zijn in oktober 1927, maar erg aannemelijk is dat niet.
De kaarten op karton zullen gebruikt zijn om op te hangen in de ijstent. In de notulen kwam vaker voor dat aankondigingen van wedstrijden aan de clubs werden opgestuurd om in de ijstent op te hangen. Natuurlijk kunnen er ook exemplaren in de bondscafés zijn opgehangen, het lijkt mij niet erg aannemelijk dat deze kaarten verkocht zijn aan schaatsenrijders die daar vervolgens mee aan de zwier gingen. Er werd ook meermalen gesproken over ponds pondswijze verdelen der kaarten; dit betekent naar evenredigheid. Op basis waarvan dit dan gebeurde werd niet vermeld, maar men mag aannemen dat dit gebeurde naar ledenaantal, want ook de jaarlijkse afdracht aan de bond gebeurde aan de hand van het ledenaantal. Bijna alle teruggevonden ijskaarten zijn niet gevouwen en daarom is het zeker dat ze plano zijn verkocht. Dat wordt nog onderstreept door de notulen van 1923; daarin komt Krimpen aan de IJssel met een voorstel om te informeren naar de prijs van de kaart in zakformaat, maar trekt na discussie dit voorstel weer in.
De kaart uit 1895 heeft model gestaan voor deze kaart, wel zijn er aanpassingen gedaan. Zo staat nu bij elke plaats in de Waard de natuurijsbaan aangegeven. Ook zijn er wat molens verdwenen bij Krimpen aan de IJssel en dat klopt want die molens zijn afgebroken rond 1917. Hiervoor in de plaats is een gemaal gekomen die de molens overbodig maakte. Ook een molen bij Lekkerkerk is verdwenen. Slechts een paar kleine wijzigingen in de waterwegen zijn aangebracht. De tabellen tenslotte rond de kaart zijn gelijk gebleven alleen de tabel waarin alle bondscafés waren opgesomd is gewijzigd en bevat nu algemene informatie (zie foto). De verschillen zoals hierboven beschreven zijn duidelijk waarneembaar, maar ook de gelijkenis van beide kaarten komt tot uiting.
Bronnen
Archief van de IJsbond Krimpenerwaard
Het boek Bar en Boos van Drs. J. Buisman