Massastart

Algemeen

De Massastart (Mass Start) is een discipline bij het langebaanschaatsen. De massastart, feitelijk een verkorte marathonwedstrijd, is een onderdeel dat de internationale schaatsunie (ISU) promoot en dat vanaf het seizoen 2011/2012 een officieel onderdeel is van zowel de wereldbeker schaatsen als de wereldbeker schaatsen junioren. Sinds de WK afstanden 2015 is het ook een officieel onderdeel op mondiale kampioenschappen.

Zoals de naam massastart al aangeeft wordt er met alle rijders tegelijk gestart. De afstand is veel korter dan bij een gemiddelde marathonwedstrijd, er worden met ingang van het seizoen 2014/2015 namelijk 16 ronden van 387,36 meter gereden met een totale afstand van 6.197,76 meter. Bij de vrouwen was het eerder 15 of 25 en de mannen reden eerder 20, 25 of 35 ronden. Junioren rijden kortere wedstrijden, namelijk 10 ronden (was eerder 8 voor meisjes en 12 voor jongens).

Geschiedenis

Op de Winterspelen van 1932 in Lake Placid werd er voor het eerst met alle deelnemers tegelijk geschaatst. De ISU had namelijk aan de Amerikaanse organisatie toestemming gegeven om de langebaanwedstrijden in pack style te rijden zoals de Amerikanen hanteren.

De eerste massastartwedstrijd tijdens een wereldbekerweekend werd gereden in het seizoen 2002/2003 en werd na 10 kilometer (25 ronden) gewonnen door KC Boutiette ; er was alleen een mannenwedstrijd. In het seizoen 2005/2006 won Pascal Briand een 10 kilometer massastart en in het seizoen 2008/2009 werd een gelijksoortige wedstrijd gewonnen door Arjan Stroetinga. In december 2009 werd er voor mannen en vrouwen een marathonwedstrijd gereden tijdens het Olympisch kwalificatietoernooi.

Tijdens de Aziatische Winterspelen van 2011 stond de massastart voor het eerst op het programma van een kampioenschap. Voor de mannen was de wedstrijd 35 ronden lang en deze werd gewonnen door Lee Seung-hoon in een tijd van 20.18,09, bij de vrouwen was de wedstrijd 25 ronden lang en was Noh Seon-yeong de winnares in een tijd van 18.07,05. Omdat deze wedstrijden zoveel spektakel opleverden, besloot de ISU de discipline opnieuw aan het (bij)programma van de wereldbeker toe te voegen bij laatste twee wereldbekerwedstrijden. In Salt Lake City werd de demonstratie-discipline gewonnen door Alexis Contin na 25 ronden en door Heather Richardson na 15 ronden. De volgende wedstrijd was tijdens de wereldbekerfinalein Thialf waar voor het eerst puntensprints toegevoegd werden. Deze wedstrijd werd (over 25 ronden) gewonnen door Jorrit Bergsma bij de mannen en (over 15 ronden) door Mariska Huisman bij de vrouwen.

Officieel

Sinds het seizoen 2011/2012 is de massastart een officieel onderdeel van de wereldbeker. De competitie voor zowel de mannen als de vrouwen beslaat drie wedstrijden, namelijk in november in Astana en in maart in Heerenveen en Berlijn. Er is gekozen voor de afstand van 20 ronden voor mannen en 15 ronden voor vrouwen. In Astana werden Lee Seung-hoon (in 9.40,51) en Mariska Huisman (in 7.26,53) de eerste winnaars van een officiële wereldbekerwedstrijd massastart. Ook is de massastart onderdeel van de wereldbeker voor junioren en een van de evenementen tijdens het schaatsen op de Olympische Jeugdwinterspelen 2012.

Vanaf de wereldkampioenschappen schaatsen afstanden 2015 wordt de massastart ook op het WK verreden worden. In Nederland is de verantwoordelijkheid hiervoor neergelegd bij bondscoach Geert Kuiper. Op zondag 15 februari 2015 werden tijdens de WK afstanden 2015 de Nederlanders Arjan Stroetinga en Irene Schouten de eerste wereldkampioenen.

Nederlandse successen

Nederlands kampioenschap

Op 28 december 2011 werd tijdens de KNSB Schaatsweek een officieus Nederlands kampioenschap gereden. De winnaars van deze wedstrijd, Arjan Stroetinga en Foske Tamar van der Wal plaatsten zich ook voor de wereldbekerwedstrijd van Heerenveen in maart 2012. In 2013 werd het eerste officiële kampioenschap gehouden, Arjan Stroetinga en Irene Schouten wonnen deze wedstrijd en verdedigden allebei met succes hun titel in 2014 en 2015.

Olympische Spelen mannen

De massastart mannen op de Olympische Winterspelen 2018 werd op zaterdag 24 februari 2018 in de Gangneung Science Oval verreden. Dit was de eerste keer dat de massastart op de Olympische Winterspelen werd verreden. De Koreaan Lee Seung-hoon was de eerste die Goud wist te winnen op dit onderdeel,Zilver voor Bart Swings en Brons voor Koen Verweij.

Wat zijn de regels?
De olympische massastart begint met een halve finale, waarin twaalf schaatsers starten. De race gaat over zestien rondes, met aan het eind 60 punten voor de winnaar, 40 voor de tweede plaats en 20 voor de derde. Onderweg is er na vier, acht en twaalf rondes een tussensprint, waar 5, 3 en 1 punt te verdienen valt. De acht schaatsers met de meeste punten gaan naar de finale, die dus met zestien deelnemers wordt verreden.

Wat wordt de tactiek?
In de halve finales zal om elk puntje worden gesprint. Maar met veel sprinters in de finale is alles mogelijk. Wie de meeste punten bij de tussensprints haalt, wordt maximaal vierde. Alles gaat om de eerste drie plekken aan de finish. Landen met twee schaatsers in de finale hebben het voordeel dat de één kan afstoppen als de ander is gedemarreerd. Wie rijdt dan wel of niet achter wie aan, dat is het spel.

Olympische Spelen vrouwen

De massastart vrouwen op de Olympische Winterspelen 2018 werd op zaterdag 24 februari 2018 in de Gangneung Science Oval verreden. Dit was de eerste keer dat de massastart op de Olympische Spelen werd verreden. De Japanse Nana Takagi was de eerste die Goud wist te winnen op dit onderdeel, Zilver was voor Kim Bo-Reum en Brons voor Irene Schouten

Wat zijn de regels?
De olympische massastart begint met een halve finale, waarin twaalf schaatsers starten. De race gaat over zestien rondes, met aan het eind 60 punten voor de winnaar, 40 voor de tweede plaats en 20 voor de derde. Onderweg is er na vier, acht en twaalf rondes een tussensprint, waar 5, 3 en 1 punt te verdienen valt. De acht schaatsers met de meeste punten gaan naar de finale, die dus met zestien deelnemers wordt verreden.

Wat wordt de tactiek?
In de halve finales zal om elk puntje worden gesprint. Maar met veel sprinters in de finale is alles mogelijk. Wie de meeste punten bij de tussensprints haalt, wordt maximaal vierde. Alles gaat om de eerste drie plekken aan de finish. Landen met twee schaatsers in de finale hebben het voordeel dat de één kan afstoppen als de ander is gedemarreerd. Wie rijdt dan wel of niet achter wie aan, dat is het spel.

Wedstrijdbaan

Afmeting wedstrijdbaan volgens Artikel 203 van het ISU reglement:

Standaardbaan

Een standaardbaan voor hardrijden is een open, overdekte of gesloten ijsbaan, met dubbele wedstrijdrijbanen, maximaal 400 meter en minimaal 333 1/3 meter lang, met twee gebogen einden van elk 180 graden, waarbij de straal van de binnenbocht niet minder dan 25 meter en niet meer dan 26 meter mag bedragen.

De kruising dient gelijk te zijn aan de gehele lengte van het rechte eind, vanaf het einde van de bocht.

De breedte van de binnenste wedstrijdbaan moet 4 m zijn. De breedte van de buitenwedstrijdbaan moet minstens 4 m zijn. De straal van de binnenbocht moet 25, 25,5 of 26 m zijn.

Volgens de ISU richtlijn start de massastart op  de helft van de finish baan en duurt die 16 ronden. Dat betekent dat deze afstand 16 x 387,364 + 0,5 x 112,00 = 6.253,76 meter lang is. Deze afstand kan echter enkele centimeters meer of minder zijn, afhankelijk van de straal van de baan (en daarmee van de lengte van het rechte stuk). Dit is dus niet internationaal genormaliseerd

De wedstrijdbaan zoals in gebruik bij het langebaanschaatsen.

De start is in het midden op de finishlijn van de 1000 m en de finish ligt op de finishlijn van de 500, 1500 , enz lijn.

Spelregels

Tijdens wedstrijd

Er wordt gereden op de volledige baan, dus inclusief inrijbaan (geen blokjes in de baan).

Tijdens de massastart zal bij de finishlijn het aantal te rijden rondes te zien zijn. Het aftellen begint bij de eerste keer dat de deelnemers de finishlijn kruisen. Daarnaast wordt er gebeld wanneer de laatste ronde in is gegaan als de eerste rijder van de kopgroep de finishlijn passeert. Als er tijdens deze eerste ronde een val plaats vindt, waarbij een groot deel van het peloton is betrokken dan zal de wedstrijd worden gestopt door een fluitsignaal of een schot van de starter en zal de wedstrijd onmiddellijk opnieuw worden gestart.

Wanneer 1 ronde is afgelegd, zal een duidelijk geluidssignaal (bijvoorbeeld een schot met het startpistool) worden gegeven. Vanaf dat moment mogen de rijders versnellen om een betere positie te krijgen. De eerste ronde (zonder versnelling) telt als deel van de te schaatsen afstand.

Serieuze obstructie van andere deelnemers, bijvoorbeeld wanneer dit de oorzaak is van een val van de rijder, leidt dit tot diskwalificatie. Deelnemers die de voorgeschreven regels van het reglement en de betreffende wedstrijd niet nakomen, zullen worden gediskwalificeerd of niet mogen starten.

Tijdens massastart wedstrijden is het voor coaches niet toegestaan in het coachgebied of op het middenterrein te zijn.

Finish op de normale 500 m finish plek

Klassement

Eerste 15 rijders worden geklasseerd (van zowel dames als heren). Het klassement wordt opgemaakt door de punten per wedstrijd bij elkaar op te tellen.

Indien er 3 of meer massastarts zijn verreden en één rijder rijdt alle massastarts, wordt de slechte uitslag van één van de massastart niet meegerekend in het klassement voor deze rijder. Dit is zodat er meer spel blijft in de massastart competitie. Indien een rijder één of meerdere massastarts mist in een schaatsseizoen, dan vervalt er geen massastart in de puntentelling voor deze rijder. Bij een gelijke stand in het massastart klassement geldt de hoogst behaalde klassering in een wedstrijd. Indien dit geen uitsluitsel geeft, geldt hoogste klassering bij de laatst verreden wedstrijd.

Indien een deelnemer is gedubbeld door het peloton van zijn/haar eigen geslacht dient de deelnemer de massastart uit te rijden om geklasseerd te worden. De deelnemer dient wel rekening te houden met de andere deelnemers in de baan.

Het klassement wordt bijgehouden op de NSSU website.

UItrusting

Het dragen van een helm is verplicht! Dit mag een fietshelm zijn. De voorkeur gaat echter uit naar een afgeronde (shorttrack) valhelm conform het ISU wedstrijdreglement, artikel 223.1 en 291.1, 2 en 1,3

Het dragen van snijvaste handschoenen, nek-, enkel- en scheenbeschermers is sterk aanbevolen maar niet verplicht. Het rijden zonder bescherming is op eigen risco. Tijdens de wedstrijden zal de organisatie/scheidsrechter toezien op de veiligheidsuitrusting

De buizen van de schaatsen moeten gesloten zijn en de bladeinden moeten zijn afgerond met een straal van minimaal 1 cm. (ronding 10 cent munt).

De deelnemers dienen te allen tijde het startnummer/helmnummer die door de organisatie ter beschikking worden gesteld zichtbaar te dragen. Indien dit niet gebeurt, kan iemand worden gediskwalificeerd.

Als transponders worden gebruikt voor het vaststellen van de wedstrijduitslag, dan moet deze om de enkel worden gedragen, welke enkel dit zal zijn mag de deelnemer zelf bepalen.

Het is voor de deelnemers uitdrukkelijk niet toegestaan voorwerpen te dragen waarbij redelijkerwijs ingeschat kan worden dat daardoor bij een ongeval een verhoogd risico op schade of letsel ontstaat. Dit ter beoordeling van de scheidsrechter.

Bronvermelding

Wikipedia,

KNSB-regelementen​

Schaatskleding.net