Schaatsen in het Spreewald

 

Het Spreewald ligt in het zuidoosten van de Duitse deelstaat Brandenburg in een tamelijk vlak gebied. Het landschap van het Spreewald is ontstaan als gevolg van de laatste ijstijd. Het gebied is gevormd door de vele vertakkingen van de rivier de Spree; daarnaast zijn voor de ontwatering van het gebied vele kleine kanalen aangelegd. De totale lengte van de waterlopen bedraagt meer dan 970 km. Het is een ideaal gebied om in de winter te schaatsen zodra het heeft gevroren.

Postbode Spreewald 1900
Duitse postzegel 1994

Het schaatsen in het Spreewald zou pas ontstaan zijn eind 18e eeuw. Graf Rochus Friedrich heeft als eerste met zijn bedienden in 1768 daar de schaatsen ondergebonden. Voor die tijd zou men zich in het Spreewald uitsluitend staande op een slee met een prikstok op het ijs hebben voortbewogen. (Bron: een chroniek van de stad Lübbenau in 1926).

Geschaatst werd er niet alleen voor plezier en schaatswedstrijden maar het maakte ook familie- en vriendenbezoek veel makkelijker. Daarnaast werd de post op de schaats bezorgd en waren er begrafenisstoeten waarbij de kist op een slee werd vervoerd. Ook werden er op de schaats jachtpartijen en militaire oefeningen gehouden.

De ijstaferelen in het Spreewald zijn op diverse manieren vastgelegd zoals op Ansichtkaarten, Foto's en Prenten.

Metalen schaats postbode Spreewald
Houten schaats Spreewald
Merkteken schaatsenverkoper

Tot in de jaren dertig van de 20e eeuw waren er smeden in het Spreewald die schaatsen maakten. Het waren er niet veel. Daaronder waren de grafelijke smeden uit Lübenau (merkteken GS), August Klingmüller uit Radusch, Schmidt uit Vetschau, vijf smeden in Burg en vijf smeden in Lübenau eind 18e eeuw. Een veel gemaakt model is een stevige houten schaats met een platte krul en een nogal breed schaatsijzer. De schaatsenfabrikanten in Remscheid, de firma's E. Engels en Polar maakten dit model voor verkoop in het Spreewald. Een bekende verkoper van deze schaatsen was Emil Meyer uit Lübenau.

In veel van deze schaatsen staat in de platte krul een getal. Zeer waarschijnlijk geeft dit getal het productienummer weer van de in Spreewald gemaakte schaatsen.
Echter bij de schaatsen die in Remscheid voor het Spreewald zijn gemaakt, gaat het mogelijk om de lengte van de schaats.
 

 

Bovenkant van de pagina