Jacob Barneveld

Categorie	Schaatsenmaker
Naam	Barneveld, Jacob
Geboren	∗ Linschoten / 25-9-1887
Overleden	† Linschoten / 19-11-1955

Beschrijving

Arie is een zoon van de bruggeknecht Jacob Barneveld uit Vreeswijk. Hij is smidsknecht in 1879/80 bij P. Vis in Waddinxveen. In mei 1880 is hij knecht in Nieuwpoort. Op 17 november 1883 komt Arie Barneveld naar Linschoten en neemt dan zeer waarschijnlijk de smederij van Arie Ketel (Moordrecht, 1827-1912) over. Het bedrijf is gevestigd aan het begin van de Dorpsstraat 19. Arie Barneveld maakte schaatsen, in het begin vooral de Linschoter krulschaats. Om zijn schaatsen een ruimere bekendheid te geven, adverteert Barneveld op 5 en 6 januari 1887 in Het Nieuws van de Dag en in het Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Dagblad met: ‘Echte Linschoter Schaatsen. Tegen Postwissel à ƒ 3,75 zend ik franco een paar Linschoter schaatsen. A. Barneveld, Mr. Smid te Linschoten. Ook alleen echt te verkrijgen bij de Wed. Fluit te Abcoude.’

Na 1900 maakt hij ook schaatsen van het ZH-Friese type.

Van Arie Barneveld is een kasboek bewaard gebleven over de periode 1907-1910, waaruit naast andere producten, kan worden opgemaakt welke werkzaamheden Barneveld op het gebied van schaatsen uitvoerde. In het onderstaande staatje wordt een overzicht gegeven per jaar.

 

Toelichting:

Onder ‘verkocht’ wordt verstaan: de verkoop van fabrieksschaatsen. Deze variëren in prijs van ƒ 2,25 tot ƒ 3,00 per paar. Het is niet duidelijk wie de maker is. Ter vergelijking: de goedkoopste IJlsterschaats van Nooitgedagt kostte in 1910 altijd nog ƒ 3,00. Wellicht dat het schaatsen van Duitse makelij betrof.

Onder ‘gemaakt’ wordt begrepen: eigengemaakte ZH-Friesche schaatsen. De zelfgemaakte schaatsen zijn duurder en variëren in prijs van ƒ 4,50 tot ƒ 5,00.

Met ‘gehakt’ wordt waarschijnlijk het verwijderen van de krul bedoeld.

Onder ‘schroef’ vallen de verkoop van een schaatsschroef of -bout, het aanbrengen van een schroefoogje e.d.

De smederij is tamelijk klein, zodat rond 1910 het pand aan de overkant van de straat erbij wordt gehuurd om dienst te doen als hoefsmederij. Waarschijnlijk maakt eerst wagenmaker Van Kooten de stapels, later, na 1910, zijn opvolger Versloot. De wagenmakerij stond aan het andere eind van de Dorpsstraat in de richting van Montfoort.

Tussen 1909 en 1912 levert Barneveld smeedwerk voor de restauratie van Huis te Linschoten.

Barneveld werd in het werk bijgestaan door zijn zoon Jacob. Jacob verblijft van 1908 tot 1911 in Winterswijk.

Op zijn gereedschap gebruikt Arie Barneveld altijd het merkteken A.B. Het is niet bekend of dit merkteken ook op de schaatsen voorkomt.

In 1930 komt Henk Verweij als 15-jarige knecht in de smederij werken. Het bedrijf is dan inmiddels overgenomen door Jaap Barneveld. Er is in de smederij dan nog een voorraad schenkels aanwezig. Deze worden van stapels voorzien door Willem Versloot (?) en alsnog verkocht. Ook worden op deze wijze doorlopers en zwierschaatsen gehout en verkocht. Deze schaatsen hebben twee riemgaten.

Jacob wordt in de Tweede Wereldoorlog plaatselijk leider van het verzet. Na de oorlog wordt naar hem een straat vernoemd, de Jacob Barneveldstraat, leider in het verzet 1940-1945.

De oorspronkelijke smederij van Barneveld is verbouwd tot twee woonhuizen.

Zie ook Arie Barneveld - Linschoten

Bron

Van Glis tot Klapschaats, 2001

Produktie

Type schaats	Friese doorloper, Linschoter schaats, Schoonrijschaats, Zuid-Hollands-Friese schaats
Vestigingsplaats	Dorpsstraat Linschoten
Periode	1925 - 1937

Merktekens