Willem Coenraad van Iperen

Beschrijving

Willem van Iperen is een boerenzoon. Aangezien er voor Willem in de landbouw onvoldoende toekomst zit, gaat hij het smidsvak in en komt omstreeks 1870 als knecht bij Stravers in Meerkerk terecht, die een smederij heeft aan de Noordseweg. Omstreeks 1875 trouwt hij met een dochter van smid Stravers en neemt omstreeks 1880 de smederij van Stravers over. De vrouw van Stravers is een zuster van smid Govert van Merkerk uit Leerbroek.

Willem van Iperen maakt aanvankelijk krulschaatsen en Ameider klompen, later ook schoonrijschaatsen. De stapels worden gemaakt door wagenmaker Peet uit Meerkerk (een nazaat van deze Peet verzorgt later de reclame voor Grolsch: Vakmanschap is meesterschap, met houtkrullen).

’s Zomers worden de gesmede schenkels op een grote zandsteen geslepen. Daarvoor wordt speciaal iemand aangetrokken. De schenkels zijn vrij hoog ten opzichte van de stapel.

Een belangrijk product voor Van Iperen vormen de eigengemaakte rijwielen, die onder de naam Meerkerk op de markt gebracht worden.

De vrouw van Van Iperen heeft een kruidenierszaak. Hijzelf staat bekend als gebedsgenezer. Hij zou door gebed paarden genezen, die hoefpijn hebben. Volgens zijn kleinzoon haalde hij tijdens het gebed een steentje onder het hoefijzer vandaan.

Van Iperen heeft drie zonen, die alle drie eerst in de smederij meehelpen: Adrianus (geboren 1876) begint aan het eind van de vorige eeuw een eigen smederij in Schoonhoven. Joost (geboren 1882) helpt zijn vader omstreeks de eeuwwisseling vooral met het maken van de schaatsen. Joost van Iperen koopt in 1907/08 een smederij in de Tolstraat en legt zich daarna helemaal toe op het fietsenmaken. Zijn derde zoon, Cornelis (ca 1880) wordt omstreeks 1900 inrijder bij de autofabriek Spijker in Amsterdam. In 1912 gaat hij naar een sultan in Marokko, die twaalf Spijkers heeft gekocht. Door de WO-I komt hij in Engeland terecht, waar hij samen met een Engelsman in Londen een garage begint onder de naam Greenwood & Iperen. Hij is in Londen overleden.

In 1910 nemen Kommers en Van de Vegt de smederij van Van Iperen over. In 1930 bouwen Kommers en Van de Vegt een nieuwe smederij elders en wordt de oude smederij aan Jan van Zee verhuurt. Hij is de laatste smid in het pand aan de Noordseweg.

Na 1915 worden vooral Friese fabrieksschaatsen verkocht van Ruiter, Akkrum en Nooitgedagt, IJlst. Vaak worden de ijzers uit het hout genomen en wat ronder geslepen.

Zie ook Joost van Iperen - Meerkerk

Bron

Van Glis tot Klapschaats (Wiebe Blauw), 2001

Produktie

Merktekens